همانطور که میدانید بیمه عمر و سرمایه گذاری یک سرمایه گذاری بلند مدت است که با پرداخت سالانه حق بیمه تشکیل می شود. شاید برای خیلی از افراد این موضوع مورد سوال باشد که بعد پایان قرارداد و دریافت اندوخته بیمه عمر آیا خمس به این مبلغ تعلق می گیرد یا نه؟ یا سودی که در بیمه عمر مطرح است آیا از لحاظ شرعی مشکلی ندارد؟ در این نوشته بر آنیم که شرح مختصری از نظرات مراجع تقلید مختلف را بررسی نماییم.
آیت الله خامنه ای: به طور کلی اگر در شرکت بیمه پسانداز و سرمایهگذاری کردهاید که بابت پسانداز شما به شما سود و پاداش میدهند علاوه بر خمس سرمایهای که پسانداز کردهاید – در هر سال شمسی – خمس سود نیز به هنگام وصول و امکان دریافت اگر تا سر سال خسمی تان باقی بماند باید بپردازید
آیت الله مکارم : به مبالغی که پرداخت می شود، خمس تعلق نمی گیرد، اما بعد از دریافت چنانچه تا سال خمسی مصرف نشود، خمس دارد.
آیت الله العظمی موسوی اردبیلی : پرداختى هاى ماهانه یا سالانه که از طرف بیمه گزار به قصد تملیک به شرکت بیمه داده مى شود که طبق قرار داد عمل کند، جزء مخارج بیمه گزار است و خمس ندارد و مبالغى که از طرف شرکت بیمه به بیمه گزار پرداخت مى شود، جزء درآمد آن سال حساب مى شود.
آیت الله سیستانی: بیمه قراردادی است که طبق آن بیمه گزار (بیمه شونده) متعهد میشود که مبلغ معینی را نقدا یا به نحو اقساط به بیمه گر (بیمه کننده) بپردازد و در مقابل آن ، بیمه گر متعهد میشود که در صورت وقوع حادثه ، یا ضرری که در قرارداد قید شده ، مبالغی را نقدا یا به نحو پرداختی ثابت و یا هر گونه جبران مالی دیگر ، به بیمه گزار یا شخص ثالثی که در قرارداد بیمه معین و قرارداد به نفع او منعقد شده است ، بپردازد . اگر قرار داد بیمه عمر و غیره چنین باشد صحیح است هر چند در انتهای مدت – در حالی که شرط نکرده – مبلغی را به او بدهند.
ولی چنانچه اصل معامله بر قرض بوده به شرط اینکه بیمه کند یا اینکه مبلغی را در انتهای قرار داد به عنوان سود به او بدهند ربا و حرام است و در هر حال پولهایی که بابت چنین بیمه غیر متعارفی پرداخت می شود سر سال خمسی خمس دارد.
آیت الله شبیری زنجانی: به پولی که به بیمه داده می شود اگر براساس قرارداد بیمه باشد- نه سرمایه گذاری به طوری که بیمه عامل محسوب شود- خمس تعلق نمی گیرد ولی پولی که بیمه می پردازد اگر تا یکسال صرف در مخارج نشود خمس آن لازم است.
آیت الله وحید: اولا این بیمه بنابر احتیاط واجب ، حرام است ثانیاً پولی که داده اید متعلق خمس است.
آیت الله فاضل لنکرانی: پولی که بابت بیمه عمر با رعایت قوانین بیمه داده می شود و ضرورت داشته باشد خمس ندارد و اگر بعد از سی سال برگرداند از درآمد همان سال یعنی سی سال بعد می باشد لیکن اگر پول تحت عنوان بیمه عمر داده شود که سی سال بعد با سودش آن را برگرداند، ظاهرا طبق قرار داد بیمه حساب نمی شود و اگر طبق قانون شرعی مضاربه یا مشارکت باشد اشکال ندارد و در غیر این صورت حکم قرض ربوی را دارد و گرفتن سود آن ربا و حرام است و پولی که بابت بیمه داده می شود در هر سال خمس دارد.
مرحوم آیت الله العظمی بهجت : پولی را که شخص بابت بیمه عمر می پردازد جزء مؤونه شخص حساب می شود و خمس ندارد. هر گاه شخص و یا خانواده او پولی تحت عنوان بیمه عمر دریافت کنند مبلغ یادشده جزء درآمد همان سال حساب می شود، اگر از مصارف سال زیاد بیاید باید خمس آن بپردازد.
نکته : هر فردی در ابتدای خرید بیمه عمر به دنبال داشتن بهترین بیمه عمر است تا از همه مزایای بیمه عمر استفاده نمایید. در زمان استعلام بیمه عمر در جدول بیمه عمر سود های تضمینی در یک ستون آورده می شود که می توانید همه شرایط بیمه عمر را همراه با تمامی جزئیات محاسبه بیمه عمر را مشاهده نمایید. سود های پرداختی به بیمه عمر به بیمه عمر شما از لحاظ شرعی بررسی شده و پرداخت می شود.
- ۰۴ شهریور ۱۳۹۶
- مقالات بیمه عمر و سرمایه گذاری